Ngô Gia Tự

Ngô Gia Tự sinh ngày 3-12-1908 tại xã Tam sơn, huyện Tiên sơn, tỉnh Bắc Ninh.
Tam sơn là đất học, trongchế độ phong kiến là đất có hơn 20 tiến sỹ. Ngô Gia Tự thừa hưởng được vượng khí của đất Học nên học rất giỏi. Khi ông học Trường Bưởi Hà Nội, các giáo sư người Pháp luôn đánh giá ông là người thông minh xuất chúng, sẻ trở thành một nhân vật kinh bang tế thế của An Nam. Kết quả học tiếng Pháp, văn học Pháp,lịch sử thế giới ,triết học,tóa.vật lý…của ông luôn làm cho các nhà giáo Pháp ngạc nhiên.  Nếu an phận ông có thể học xong ra làm quan, cuộc sông đầy đủ, an nhàn, côngdanh sáng láng.


Ông không chọn con đường như vậy. Ông  tìm đọc các tácphẩm tiến bô,tìm đến với chủ nghỉa Mác .Khi còn đi học ,mọi kỳ nghỉ hè ông luôngần gũi với cuộc sống lao động của người nông dân,sau này ông rất tích cực thamgia cuộc vận động vô sản hoá. Ông tích cực tham gia cuộc vận động để tang cụPhan Chu Trinh ,bị đuổi học. Ông được tổ chức đưa sang Quảng Châudự lớp huấn luyện cách mạng do đồng chí Nguyễn Ái Quốc tổ chức. Năn 1926 thamgia Việt Namthanh niên cách mạng đồng chí hôi. Ông cùng nhiều bạn học trong đó có LêVăn Lương  vào Sài Gòn  tham gia hoạt động cách mạng, tự mình  tham gia Vô sảnhoá. Ông chỉ đạo xây dựng các chi bộ Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội trong công nhân  tại các nhà máy, đồn điền cao su, những nơi có phongtrào đấu tranh tự phát  có  tiếng vang tại Nam kỳ , trong đó có  tập thể  côngnhân đồn điền cao su Phú Riềng   thuộc  công ty Micheline (nay thuộc tỉnh Bình Phước). Tại Phú Riềng  theo chỉ đạo của  ông các đồng chí thí  tổ chức Công Hội  nhằm tậptrung , đoàn kết công nhân  trong việc đấu tranh với.Năm 1929 khi  nhânthấy điều kiện  thành lập một chí đảng Vô sản  đả chính muồi, ông cùng cácđồng chí  quyết định thành lập Động Dương cộng sản Đảng vào 3-1929. Ông vào Nambộ chỉ đạo thành lập các chi bộ Đảng, trong đó chi bộ Đông Dương cộng sản Đảng tại đồn điền Phú Riềng được thành lập vào tối 28-10-1929, Ngày 3-2-1930 chi bộ ,do đồng chí phạm Văn Phu làm bí thư đả lãnh đạo cuộc đấu tranh đòi quyền sôngcủa 5000 công nhân cao su,làm nên một Phú Riềng Đỏ anh hùng trongblịch sử đấutranh cách mạng của giai cấp công nhân Việt Nam dười sự lãnh đạo của Đảng cộngsản. Sau khi Đảng công sản Việt Namđược thành lập, ông là bí thư Xứ ùy  Nam Kỳ  lâm thởi.
Cuối 1930 ôngbịt bắt,bị kết án đầy ra Côn Đảo. Tại Côn Đảo ông là nòng cốt   trong việc xâydựng tổ chức Đảng ,duy trì sinh hoạt Đảng  trong nhà tù. Ong là ngườiluôn  quan tâm duy trì việc học tập nâng cao trình độ văn hoá, lý luận  cách mạng cho tù chính trị.
Tại   Côn Đảo, Ngô Gia Tự gặp lại những đảng viên cộng sản trong các chi bộ do ông chỉ             đạo thành lập  như Phạm Văn Phu  (công nhân đồn điền cao su Phú Riềng). Khi gặp lại nhau trong, ông cùng các đồng chí của mình đúc rút kinh nghiệm chặng đường đấu tranh vửa qua, nhằm đóng góp cho  Đảng, cho mỗi người trong quà trình đấu tranh cách mạngtiếp theo khi được  trả tự do...
Năm 1935 được tổ chức Đảng chuẩn bị , ông tham gia vượt ngục. Ong hy sinh trong cuộc vượt biển này. Ông mất đi là một tổn thất rất lớn cho cách mạng Việt Nam. 
***
Ông Nguyễn Thọ Chân,  cưu tù chính trị Côn Đảo, kể lại,  vào 1935 khi Tổ chức  Đảng chuẩn bị xong chuyến vượt ngục đã đề nghị  đồng chí Tôn Đưc Thắng thực hiện chuyến vượt ngục này. Đồng chí Tôn nói, chuyến này dành cho đồng chí Ngô Gia Tự, trẻ hơn, nhiều triển vọng hơn. Đó là câu chuyện rất cảm động của những người đồng chí trong tù Côn Đảo.